smart drugs

• bilissel surecleri (dusunce, hafiza vs) etkileyen, gelistiren, hizlandiran ilaclara verilen ad. turkiye'de bulunan nootropil, ritalin vs ornekleridir mesela. bu ilaclar beyindeki kimyasal akisini duzenlerler, beyne oksijen takviyesi saglarlar ya da noron iletisimini guclendirirler. bazilari etkilerini kisa surede gosterebilirken, bazilarinin elle tutulur sonuclari icin belli bir surenin gecmesi gerekir. konsantrasyon ve ogrenme guclugu cekenler, hafizasiyla sorunu olanlara falan ozellikle onerilir kullanilmasi. bazilari da sadece daha super olmak icin ibnelikten kullanirlar.
  
  simdi ibnelik diyorum da, neden ibnelik?
  
  kalkip da bu ilaclari extasy gibi insani sip diye mutlu eden haplarla falan karsilastirmayacagim. akilliyim, etikim. ama insanlarin, dogal yollarla degil de, kisa ve cakal yollarla istediklerini elde eden diger insanlara genel olarak gicik kaptiklarini, bin cesit bela okuyup sonunda ilahi adalete havale ettiklerini hepimiz biliyoruz. cunku bazilari ayni sey icin emek harcayip ter dokerken bunkarin hicbirini yapmadan ayni sonuca ulasabilen insan cakaldir, evet. fekat onemli bir sey var bu ilaclarin kullanilmasi noktasinda.
  
  oncelikle son zamanlarda su oldukca moda olan, beyni bilgisayar yerine koyan teoriler var ya, onlar beyninizin kalbiniz kadar temiz bir sayfa oldugunu kabul etmezler. tabularasaya falan uyuz olurlar, boyle dikenleri tuy tuy olur. modularity tezini savunurlar mesela, neyse. yani dogustan gelen bazi mekanizmalarin var oldugu kabul edilir. cevre mi gen mi tartismasini hic uzatmayacagim genlerin zaten cevre faktorunu etkileyen sey oldugunu belirtip noktayi koyarak. soyle salak bir ornek vereyim, beynin elastikligini falan dusununce aklima geldi. 4 cm'lik bir paket lastigi 6 cm olan bir lastikten daha cok uzar, kosar. bazilari 4 cm'lik, bazilari da 6 cm'lik lastiklerle gelmislerdir dunyaya, artik gerisini cozersiniz.
  
  yani doga hepimize esit davranmamistir. ibnedir. ne olurdu soyle agiz tadiyla seri uretim olaydik?
  
  insan hayatta kalma, ureme, biyolojik, entelektuel vs varligini gelecege aktarmak icin tasarlanmis bir hayvandir, artik bunu bildik hepimiz. dogustan super mekanizmalarla gelmis insan tabii digerlerini sollamakta zorluk cekmeyecektir, ama savas bir secilim savasidir. madem aptalsiniz diye secilmeyeceksiniz, begenilmeyeceksiniz, ne diye sizi daha "akilli" yapmayacak yollara basvurmayasiniz? doga size ibnelik yapip super hafiza mekanizmasi falan bahsetmediyse, sizin de onu kandirarak ibnelik yapmaniz akillicadir, yapmalisinizdir da, der mesela michael s. gazzaniga. bazilarinin bu ilaclari narsisistik ve bokunu cikararak kullanmalari sahiden rahatsiz edici olabilir, ama bunlari kullanma tercihi toplumun degil, bireyin elinde olmalidir diye ekler.
  
  yani kisaca durum su. ben de daha once onyargiliydim, ama neden onyargili oldugumu hic dusunmemisim. herkesin farmakolog olup cok bildiginden filan degil bu ilaclarin kotu bilinmesi. bunlarin kotu, kaka falan olarak nitelendirilmesinin sebebi insanlarin kandirikcilara, cakallara karsi falan besledikleri sevgisizlik. dusuncemizi manipule eden sosyal etki, ya da sadece bizim de cakallari sevmememiz. elbette ki yan etkisi olmayan ilac yoktur, ama yan etkinin yaninda gelebilecek daha buyuk etkiler de es gecilmemeli. zorlanan da, zorlanmayip kisa yollarla basariya ulasmak isteyen de istedigi gibi kullanir eder. kimseyi baglamaz.
  
  beni zaten baglamaz. birakiniz gecsinler.
  
  akilli dipnot: hepimizin bildigini farzediyorum ilac kullanmadan doktora danisilmasi gerektigini, prospektus okunmasi gerektigini (ki bazilari icin eglencedir bu), vucudumuzda baska bir sorun oldugunda kotu sonuclar dogurabilecegini bildigimizi bazi yan etkilerin. bu entrynin asil amaci ilaclara ozendirmek degil, akilli ilaclara karsi gunumuzde olusmus bilincin yonlendirilmis, yanli bir bilinc oldugunu vurgulamakti.
  
  ani serpistirmeceli dipnot: ritalin zaten receteyle satilan bir ilac, yani diger nootropiclerle falan (smart ilaclarin genel adi) bir tutulmamali (gingko var mesela dogal ve yasal?). hayatimda bi kere ritalin aldim bir derste hiperaktif bir arkadasimdan, robokop gibi gordum falan etrafi boyle rakamlar falan, cenem dustu tum gun cacan konustum. hareketlerim reflekslerim hizlandi yerimde duramadim oha falan oldum, dersten atildim. yetmedi uyuyamadim. hayatimin icine limon sikti yani ilac o gun. birdahaasla. zaten kalbe kotu etkileri de biliniyor artik. gercekten hiperaktif, adhd falan olmayanlar bu ilactan uzak dursun. olanlar bile dursunlar aslinda. b12 vitamini falan kullanin. eksi sozluk saglik ve cakallik ajansi sundu.
• (bkz: akıllı ilaç)